vrijdag 20 oktober 2017

Reactie op recensie De belofte van Pisa door Tamara Severin-Wijnstekers


Reactie op recensie 'De belofte van Pisa' (geschreven door Irene Wolf)
door Tamara Severin-Wijnstekers


Reactie op standpunt van Irene Wolf
Irene Wolf schrijft in haar recensie van ‘De belofte van Pisa’ (2013) dat het een mooi realistisch verhaal is, maar niet echt verrassend. Zij geeft aan dat het een algemeen gegeven is dat veel Marokkaanse jongeren het niet gemakkelijk hebben en op moeten boksen tegen het slechte imago. Ook geeft ze aan dat ze de schrijfstijl van de auteur gewaagd vindt. Echter geeft ze ook aan dat ze vermoedt dat de huidige jongeren deze schrijfstijl niet bezwaarlijk vinden en deze vrije schrijfwijze ze juist zal aanspreken.
Ik vond het leuk om door het verhaal meegenomen te worden in een andere cultuur en te lezen over een Marokkaanse jongen die voortdurend op zoek is naar zijn plek in de maatschappij. ‘Toen Ys begon over dat hij de vlag en rugtas meteen zou uithangen als hij thuiskwam, werd ik eventjes stil. Zijn opmerking zaaide een zenuwachtig gevoel in mij. Ik stond voor een dilemma. Welke vlag zou ik aan de mast hangen?’ (Bouzamour, 2013, p. 245). Ik ben het met Irene Wolf eens als zij het heeft over een mooi realistisch verhaal. Echter is het inderdaad een algemeen gegeven dat Marokkaanse jongeren op moeten boksen tegen een slecht imago, maar ik was in het verhaal teleurgesteld dat dit vooroordeel min of meer wordt bevestigd in het verhaal. Wat dat betreft vond ik het dus wel verrassend. Sam is een jongen die niet op zijn achterhoofd is gevallen (hij haalt uiteindelijk zijn VWO-diploma), die te maken heeft met het leven tussen twee culturen, maar die ook behoorlijk wat agressie in zich heeft en hiermee vaak over de schreef gaat. ‘Ik haalde ongenadig hard uit. De ene ram na de andere, als een heimachine die palen in de grond slaat. Kaboewwm. Kaboewwm. Kaboewwm. De stoten werden zwakker en natter. Zijn gezicht was bedolven onder het bloed, alsof hij met zijn hoofd in een pot rode verf was gevallen.’ (Bouzamour, 2013, p. 255). Ik ben het ook met Irene Wolf eens wat betreft de schrijfstijl van de auteur. Door het gebruik van metaforen en de beeldende beschrijvingen, gaat hij erg ver, vind ik. Dit is vooral terug te zien zijn de verschillende seksuele momenten die beschreven worden in het boek. ‘Haar kut kwijlde als een babymond. Gulzig likkend en slurpend alsof ik een verschoppeling was die de woestijn was ingejaagd, dagenlang dorstig rondzwierf, vechtend tegen een onverbiddelijke zon maar eindelijk een oase tegenkwam waaruit ik drinken kon.’ (Bouzamour, 2013, p. 207). 


Geschikt voor de doelgroep?
Volgens Lezen voor DE LIJST. (z.d.) is ‘De belofte van Pisa’ een young adult boek (15-19 jaar). Volgens de theorie van Coillie (2007, p. 75) bevatten boeken voor 15+ onder andere een hoofdfiguur die zestien tot twintig jaar is, wordt seksualiteit intenser en duiken vraagstukken op die sociale verhoudingen als recht/onrecht, armoede/rijkdom, rassendiscriminatie ter discussie stellen. 
Al deze aspecten zijn terug te vinden in dit boek. Sam is 19 jaar en zit daarmee midden in de young adult leeftijdscategorie. Seksualiteit speelt continu een grote en belangrijke rol in het verhaal. Het onderwerp masturbatie wordt regelmatig aangehaald en hij houdt er op een gegeven moment een relatie met twee meisjes op na, waar hij uiteindelijk ook tegelijk mee in bed beland. ‘Vier lippen, vier handen en twintig vingers waren mijn lichaam aan het bevoelen, klappen, kussen en krassen. Ze gebruikten mijn wasbord als krabpaal. Onze lichamen raakten in elkaar verstrengeld als gevlochten meisjesharen.’ (Bouzamour, 2013, p. 240). Verschillende vraagstukken duiken voortdurend op. Het verschil tussen rijkdom en armoede komt bijvoorbeeld goed naar voren in de relatie tussen Evelien en Sam. ‘Bij binnenkomst had de barman gezegd dat ik vijftig cent voor het toilet moest betalen. Ik antwoord dat ik kwam eten, met Evelien en haar ouders. Hij had ongegeneerd naar mijn outfit gestaard: witte teenslippers, roze hawaiizwembroek en een blauw Superman-T-shirt dat een beetje aan het verkleuren was.’ (Bouzamour, 2013, p. 130). 

Lectuur of literatuur?
‘De belofte van Pisa’ vind ik een bijzonder boek. Het zal een boek zijn, waar veel over gepraat wordt. Het is een verhaal dat niet al vaak zo geschreven is. Het geeft een kijkje in het leven van een jonge volwassenen die zich moet weten te redden tussen twee verschillende culturen. Het verhaal neemt je mee in de ontwikkeling van de persoon Sam en is erg gericht op introspectie. Je krijgt mee waar hij over nadenkt en hoe hij zich verder ontwikkelt. Met de manier van schrijven, doorbreekt Bouzamour zeker een bepaald taboe. Ook is het verhaal niet chronologische geschreven, maar heeft het een complexere opbouw. Naar mijn idee dus zeker een boek dat valt onder literatuur. 

Welke functie heeft dit boek?
Zoals al eerder aangegeven komen er verschillende thema’s aan bod in het verhaal. Dat maakt ook dat er aan het verhaal verschillende functies (Coillie, 2007) kunnen worden toegekend. Allereerst heb ik het boek vooral gelezen om eens een ander soort verhaal te willen lezen en lekker te kunnen ontspannen. Het boek heeft dus in ieder geval een ontspannende functie. Doordat je in het verhaal wordt meegenomen in het leven van Sam en de dilemma’s die hij als kind van een traditioneel Marokkaans gezin in de Nederlandse cultuur, tegenkomt, heeft het boek ook een zingevende en emotivistisch functie. 
Tenslotte vind ik er ook wat voor te zeggen dat het boek een esthetische functie heeft. Los van het verhaal, kijkend naar de schrijfstijl van de auteur, valt mij op dat er heel beeldend geschreven wordt. Niet alleen door het gebruik van bijvoeglijke naamwoorden, maar vooral door het gebruik van veel beeldspraak. Soms wordt er ook een dialoog of een beschrijving van een gebeurtenis gegeven, dat zo geschreven is dat het bijna een klein, kort gedichtje lijkt, middenin het boek.

Mijn broer knikte terug.
Ik vroeg: ‘Ken je ‘m?’
Hij keek mij aan.
‘Vage kennis.’
We lachten.
Groen licht.
Plankgas. 
(Bouzamour, 2013, p. 198).
Bronnen:

1 opmerking: