Recensie: Het leven van een loser, logboek van Bram Botermans.

Titel: Het leven van een loser, logboek van Bram Botermans.
Auteur: Jeff Kinney.
Uitgever: Uitgeverij De Fontein.
Eerste druk: 2009.

Samenvatting
Het boek is het logboek van Sam Botermans. Hij heeft in dit logboek voor hem belangrijke gebeurtenissen opgeschreven die er in één schooljaar, op school en na schooltijd zijn gebeurd. Hij ziet zichzelf als een gewone jongen en zijn vriend Theo Torbecke als een loser. Maar vaak is het tegenovergestelde het geval. Zoals Bram die bij de gymles moet worstelen met Sproet. Bram ziet sproet als een loser, maar Sproet drukte Bram meteen tegen de grond en wint dus van Bram. Ook doet Bram zijn best om in het jaarboek van de brugklas te komen. Hij bedenkt de categorie ‘Clown van de klas’ en wil bij de geschiedenisleraar een punaise op de stoel leggen. Dan komt er een invaller, zijn moeder. Zijn plan mislukt en uiteindelijk wordt Theo Torbecke ‘Clown van de klas’.

Mening over het boek.
Ik vind het een leuk boek. Het is snel en luchtig geschreven.  Mede door de korte zinnen en vele illustraties die speels over de bladspiegel zijn verdeeld is de lay-out van het boek erg prettig.
De pagina’s hebben schrijflijnen en door het gebruikte lettertype lijkt het alsof het handgeschreven is en dus een echt logboek is. Dit alles en het handzame formaat van het boek zorgen er ook voor dat het boek makkelijk leest.
Afbeelding 1 geeft een beeld van de lay-out. Ook is op deze afbeelding een voorbeeld te zien van hoe een illustratie het verhaal ondersteunt.

 

 

 

 

 

Afbeelding 1.
Overgenomen uit Het leven van een loser (p. 85 en p. 96) door J. Kinney, 2009, Utrecht: Uitgeverij De Fontein. Copyright 2007, Wimpy Kid, Inc.

Het verhaal is een dagboek, maar Bram, de hoofdpersoon, noemt het zijn logboek. De hoofdpersoon is een type, want het personage Bram en alles wat hij meemaakt wordt overdreven neergezet.
Toch vind ik het verhaal geloofwaardig, want in veel gebeurtenissen die Bram in zijn logboek beschrijft, herken ik situaties die ik heb meegemaakt bij mijn eigen kinderen en in mijn klassen. Zoals het bedenken van nieuwe spelletjes door leerlingen. Bram beschrijft onder andere het volgende zelfbedachte spel: “je moest de koptelefoon opdoen en dan proberen hem af te schudden zonder je handen te gebruiken” (Kinney, 2009, p. 39). Twee andere voor mij herkenbare gebeurtenissen die Bram beschrijft zijn het meedoen aan de verkiezing voor de leerlingenraad en het langs de deuren lopen tijdens Halloween. Natuurlijk gaat er dan wel weer iets mis.
In een interview met de auteur Jeff Kinney op Graphic Novels (z.d.) staat dat het de bedoeling van hem was om een tijdloos boek te schrijven dat mensen aan het lachen maakt en over hoe het is om een kind te zijn en om groter te worden. Ook staat er dat hij de gebeurtenissen, die in het boek worden beschreven als kind heeft meegemaakt. Niet vreemd dus dat de gebeurtenissen geloofwaardig overkomen en herkenbaar zijn voor mij.
Ik vind dat het de auteur zeker is gelukt om zijn bedoeling waar te maken. In de onderbouw van het vmbo waar ik werk, lezen veel jongeren dit boek. Zij vertellen mij dat ze het een leuk boek vinden. Tijdens het verplicht lezen in de klas zie ik bij leerlingen, tijdens het lezen van dit boek, regelmatig een glimlach op het gezicht verschijnen. Ook mijn eigen zoon heeft dit boek met veel plezier gelezen. Net als ik, zullen ook jongeren zich herkennen in de gebeurtenissen die Bram Botermans beschrijft.

Doelgroep voor het boek.
Volgens Lezen voor DE LIJST (z.d.) is dit boek geschikt voor jongeren van 12 t/m 15 jaar en hoort het bij het instapniveau. 
Op de flaptekst van het boek is te lezen dat het verhaal gaat over Bram die zich op de middelbare school staande moet zien te houden tussen brugpiepers en volgroeid gespuis (Kinney, 2009).
Dit maakt mij meteen duidelijk dat het boek aansluit bij de belevingswereld van jongeren die op de middelbare school zitten.
Jongeren in de leeftijd 12+ zijn op zoek naar een eigen identiteit (Coillie, 2007, p. 74).
Ook zegt Coillie (2007, p. 74):

Deze zoektocht naar een identiteit verklaart de belangstelling van jeugdige lezers voor boeken waarin de jonge hoofdfiguur op zoek is naar zichzelf. Ze herkennen veel van hun eigen twijfels, wensen en emoties. Maar ze worden er ook geconfronteerd met nieuwe ideeën en vinden er alternatieve oplossingen voor hun problemen. Net als in de realiteit spelen vrienden en vriendinnen in boeken een belangrijke rol.

Wat Coillie (2007, p. 74) ook zegt is dat in deze leeftijd romans in dagboekvorm die directe inleving mogelijk maken erg populair zijn. Dit, omdat de lezer als het ware van binnenuit kan beleven hoe leeftijdgenoten omgaan met hun lichamelijkheid en met lastige situaties en gevoelens. Dit boek is in dagboekvorm geschreven en ook worden er gebeurtenissen beschreven waarin duidelijk wordt hoe de personages omgaan met hun lichamelijkheid en met lastige situaties en gevoelens.

Bram heeft in zijn logboek voor hem belangrijke gebeurtenissen opgeschreven. In veel van die gebeurtenissen spelen zijn vrienden en klasgenoten een belangrijke rol. “Ik ging met mijn weekendtas naar Sproet zodat Theo kon zien dat ik ook nog wel andere vrienden had” (Kinney, 2009, p. 197). Ook wil Bram graag bij de populairdere kinderen horen. Bram zegt: “Ik denk dat ik in het gunstigste geval op nummer 52 of 53 sta. Het goede nieuws is dat ik bijna een plek opschuif, want Karel Davids staat boven mij en die krijgt volgende week een beugel” (Kinney, 2009, p. 13).
Voor problemen vindt Bram alternatieve oplossingen: “Ieder keer dat pap me het huis uit schopt om iets sportiefs te gaan doen, ga ik gewoon naar Theo om daar mijn games te spelen” (Kinney, 2009, p. 32).
Deze voorbeelden sluiten aan bij de theorie van Coillie en bevestigen dat de doelgroep van dit boek jongeren van 12 t/m 15 jaar zijn.

Bronnenlijst

-Coillie, J. van. (2007). Leesbeesten en boekenfeesten; Hoe werken (met) kinder en jeugdboeken?
 Leidschendam: Uitgeverij Biblion.
-Kinney, J. (2009). Het leven van een loser (23e druk). Utrecht: Uitgeverij De Fontein.
-Lezen voor DE LIJST. (z.d.). Leesniveaus. Geraadpleegd op 11 september 2017, van
 http://www.lezenvoordelijst.nl/zoek-een-boek/nederlands-12-tm-15-jaar/niveau/0
-Graphic Novels. (z.d.). Interview met Jeff Kinney. Geraadpleegd op 11 september 2017, van
 http://www.graphic-novels.nl/interview-met-jeff-kinney/