Recensie door Sally Hommeles - september 2017
Kuyper, S. (2011) Groen: de mooiste gedichten van Sjoerd Kuyper. Rotterdam: OGC Educatief.
Gedichten met 'groen' als thema: het begin van de lente en de liefde, voor hoop.
Bijvoorbeeld ergens een groentje in zijn, want dat ben je als je voor de eerste keer met iemand kust. Maar ook over eten van (groene) erwtjes.
Sommige gedichten gaan juist over de natuur. Over dieren met zijn jongen.
De schrijver gebruikt zijn eigen naam in meerdere gedichten.
Persoonlijk waardeoordeel
De gedichtenbundel is geschreven voor een jongere doelgroep (12-15jr).
Dit is goed terug te zien in de schrijfstijl en het taalgebruik. Er wordt eenvoudige taal gebruikt en er komt dagelijkse (omgangs)taal in voor. Hierdoor wordt het voorstellingsvermogen van de lezer vergroot. Het is concreet en men kan er een beeld bij vormen, zij het dat er enige fantasie nodig is. De gedichten gaan vaak over dieren die menselijke handelingen verrichten.
De gedichten zijn kort en hebben vaak een inhoud die past bij de belevingswereld van de jeugd. Met de illustraties wordt het nog beter herkenbaar en ook grappiger. Daardoor is het eveneens makkelijker leesbaar. Het boekje is dun, en de gedichten bestaan uit korte alinea's, wat het ook al makkelijker leesbaar maakt.
Qua structuur heeft ieder gedicht een eigen verhaal. Soms komt de schrijver terug op een eerder gedicht, dus is er iets van samenhang te zien. Verder is het opvallend dat de schrijver af en toe zijn naam in een type personage laat terugkomen (Kuyper, p. 22), of juist zichzelf bedoeld en zijn voor- en achternaam gebruikt (Kuyper, p. 12). De gedichten gaan over dieren met thema's als lente, liefde en de kleur groen. Daarin is ook samenhang te zien, de gedichten hebben allen ongeveer hetzelfde thema.
De leukste
Persoonlijk vind ik het gedicht op p. 12 Goudvis (Kuyper) het leukste. Het gedicht heeft korte strofes en verloopt als een echt verhaal. Er komen diverse personages in voor, er is opbouwende spanning en heeft een einde. De schrijver neemt je als het ware mee in een fictief kinderverhaal, maar vanaf r. 5 op p. 13 (Kuyper) komt hij ineens het toneel op als de ECHTE schrijver: "Geintje! Ik heb je vriendje even uit zijn vissenkom weggeschreven. Ik kan dat doen, want ik ben de baas. Op alle pagina's van dit boek". De schrijver neemt ineens het auctoriaal vertelstandpunt in. Dit gebeurt goed, het gedicht blijft lees- en volgbaar.
De mooiste
Daarnaast vind ik De eerste kus op p. 25 (Kuyper) een prachtig gedicht. Het lijkt min of meer op een hoofdstuk uit een dagboek. De schrijver worstelt met gevoelens en wil eigenlijk de grote stap (voor het eerst kussen) nemen, maar tegelijkertijd durft hij niet. Iets waar de lezer waarschijnlijk zichzelf in kan herkennen. Alles wat de schrijver zegt over 'de eerste kus' is waar. Het heeft mij aan het denken gezet en mijn eerste moment doen laten overdenken.
De twijfels en het verlangen stapelen zich op (opbouw gedicht), dan is daar de kus (hoogtepunt gedicht), en uiteindelijk vertelt hij wat hij ervan vond: "Er is iets met De Eerste Kus. Je voelt, al is 't maar even, alle gevoelens tegelijk. Eén keer per mensenleven."(slot gedicht).
Het is een klein verhaaltje in een gedichtenbundel, met het thema Liefde.
De ingrijpendste
Nog een mooi gedicht vind ik Vijf mei p. 35 (Kuyper). Dit gedicht gaat over de herinnering aan de Tweede Wereld oorlog. Het eindigt met: "En zo geven opa's en oma's, ook al zijn ze allang dood, iedere dag aan alle kinderen weer een levensgroot cadeau: het is de vrijheid dat je hier bent, veilig hier en nooit meer daar, nooit meer toen ... Wat wil je eten? Jij bent jarig. Zeg het maar".
Het is een gevoelsgeladen gedicht (Coillie, 2002) met een boodschap voor de jeugd.
Doelgroep
De bundel is geschreven voor jongeren tussen de 12 en 15 jaar. Ze zijn humoristisch en ontroerend.
Marleen Wijma (1983) stelt dat humor eigenlijk altijd prijs is Van Coillie, J. 2002, p. 65 r. 4.
Dit vind ik persoonlijk erg knap. Ik denk dat één van de manieren om poëzie aantrekkelijk te maken voor een jonge doelgroep humor is. Dat lijkt me bij dezen te zijn gelukt. Ook als volwassen lezer vond ik het daarom plezant om te lezen.
Sjoerd Kuyper heeft in deze bundel zijn mooiste gedichten samengebracht. Het zijn gedichten die niet heel erg diep (op een enkele na) en hebben een gemakkelijke rijmvorm, er zijn versjes van gemaakt. Andere gedichten staan weer in een andere rijmvorm.
Met de illustraties van Annemarie van Haeringen maakt het voorstellend vermogen nog groter, vooral belangrijk voor de doelgroep voor wie deze bundel geschreven is.
Gewoon leuk om te lezen of om cadeau te doen.
Bronnen:
De gedichtenbundel is geschreven voor een jongere doelgroep (12-15jr).
Dit is goed terug te zien in de schrijfstijl en het taalgebruik. Er wordt eenvoudige taal gebruikt en er komt dagelijkse (omgangs)taal in voor. Hierdoor wordt het voorstellingsvermogen van de lezer vergroot. Het is concreet en men kan er een beeld bij vormen, zij het dat er enige fantasie nodig is. De gedichten gaan vaak over dieren die menselijke handelingen verrichten.
De gedichten zijn kort en hebben vaak een inhoud die past bij de belevingswereld van de jeugd. Met de illustraties wordt het nog beter herkenbaar en ook grappiger. Daardoor is het eveneens makkelijker leesbaar. Het boekje is dun, en de gedichten bestaan uit korte alinea's, wat het ook al makkelijker leesbaar maakt.
Qua structuur heeft ieder gedicht een eigen verhaal. Soms komt de schrijver terug op een eerder gedicht, dus is er iets van samenhang te zien. Verder is het opvallend dat de schrijver af en toe zijn naam in een type personage laat terugkomen (Kuyper, p. 22), of juist zichzelf bedoeld en zijn voor- en achternaam gebruikt (Kuyper, p. 12). De gedichten gaan over dieren met thema's als lente, liefde en de kleur groen. Daarin is ook samenhang te zien, de gedichten hebben allen ongeveer hetzelfde thema.
De leukste
Persoonlijk vind ik het gedicht op p. 12 Goudvis (Kuyper) het leukste. Het gedicht heeft korte strofes en verloopt als een echt verhaal. Er komen diverse personages in voor, er is opbouwende spanning en heeft een einde. De schrijver neemt je als het ware mee in een fictief kinderverhaal, maar vanaf r. 5 op p. 13 (Kuyper) komt hij ineens het toneel op als de ECHTE schrijver: "Geintje! Ik heb je vriendje even uit zijn vissenkom weggeschreven. Ik kan dat doen, want ik ben de baas. Op alle pagina's van dit boek". De schrijver neemt ineens het auctoriaal vertelstandpunt in. Dit gebeurt goed, het gedicht blijft lees- en volgbaar.
De mooiste
Daarnaast vind ik De eerste kus op p. 25 (Kuyper) een prachtig gedicht. Het lijkt min of meer op een hoofdstuk uit een dagboek. De schrijver worstelt met gevoelens en wil eigenlijk de grote stap (voor het eerst kussen) nemen, maar tegelijkertijd durft hij niet. Iets waar de lezer waarschijnlijk zichzelf in kan herkennen. Alles wat de schrijver zegt over 'de eerste kus' is waar. Het heeft mij aan het denken gezet en mijn eerste moment doen laten overdenken.
De twijfels en het verlangen stapelen zich op (opbouw gedicht), dan is daar de kus (hoogtepunt gedicht), en uiteindelijk vertelt hij wat hij ervan vond: "Er is iets met De Eerste Kus. Je voelt, al is 't maar even, alle gevoelens tegelijk. Eén keer per mensenleven."(slot gedicht).
Het is een klein verhaaltje in een gedichtenbundel, met het thema Liefde.
De ingrijpendste
Nog een mooi gedicht vind ik Vijf mei p. 35 (Kuyper). Dit gedicht gaat over de herinnering aan de Tweede Wereld oorlog. Het eindigt met: "En zo geven opa's en oma's, ook al zijn ze allang dood, iedere dag aan alle kinderen weer een levensgroot cadeau: het is de vrijheid dat je hier bent, veilig hier en nooit meer daar, nooit meer toen ... Wat wil je eten? Jij bent jarig. Zeg het maar".
Het is een gevoelsgeladen gedicht (Coillie, 2002) met een boodschap voor de jeugd.
Doelgroep
De bundel is geschreven voor jongeren tussen de 12 en 15 jaar. Ze zijn humoristisch en ontroerend.
Marleen Wijma (1983) stelt dat humor eigenlijk altijd prijs is Van Coillie, J. 2002, p. 65 r. 4.
Dit vind ik persoonlijk erg knap. Ik denk dat één van de manieren om poëzie aantrekkelijk te maken voor een jonge doelgroep humor is. Dat lijkt me bij dezen te zijn gelukt. Ook als volwassen lezer vond ik het daarom plezant om te lezen.
Sjoerd Kuyper heeft in deze bundel zijn mooiste gedichten samengebracht. Het zijn gedichten die niet heel erg diep (op een enkele na) en hebben een gemakkelijke rijmvorm, er zijn versjes van gemaakt. Andere gedichten staan weer in een andere rijmvorm.
Met de illustraties van Annemarie van Haeringen maakt het voorstellend vermogen nog groter, vooral belangrijk voor de doelgroep voor wie deze bundel geschreven is.
Gewoon leuk om te lezen of om cadeau te doen.
Bronnen:
Stienen, M. (2013-2014) Reader Poëzieanalyse en didactiek. Readernummer 148, p. 25. HAN-ILS Nijmegen.
Van Coillie, J. (2002) druk 5. Leesbeesten en boekenfeesten. Hoe werken (met) kinder- en jeugdboeken? Leuven: Davidsfonds/Infodok.
prima recensie, vlot geschreven. Bij deze bundel is het een aardige vondst om aandacht te schenken aan 'de leukste', etc.
BeantwoordenVerwijderenReactie op de recensie ‘Groen’ van Sally Hommeles
BeantwoordenVerwijderenIk kan me goed vinden in de mening van Sally als het gaat om het leukste, de mooiste en het ingrijpendste gedicht. Zelf zou ik niet voor al die gedichten gekozen hebben, maar door haar uitleg snap ik wel waarom Sally ze gekozen heeft.
Als het gaat over het ingrijpendste gedicht, dan vind ik dat zeker ook Vijf mei. Wat begint als een computerspelletje, wordt voor de jarige job een speciaal cadeau van zijn opa. Eigenlijk geeft het gedicht aan dat iedereen blij moet zijn dat de Tweede Wereld Oorlog voorbij is en dat we niet in die tijd leven. Je kon niet vluchten voor het geweld, hooguit onderduiken.
Als ik naar mezelf kijk, vind ik het mooiste gedicht het gedicht Alle vogels. Sally vond een andere mooier, maar ook daar valt wat van te zeggen. Het argument dat zij geeft, dat ze over het gedicht na ging denken, is denk ik ook wat de schrijver met het gedicht had willen bereiken.
Over de doelgroep heb ik wel een andere mening dan wat Sally heeft en wat de theorie daarover zegt, maar dat is puur mijn eigen mening. Zelf vind ik gedichten niet leuk om te lezen en zou ik ook nooit een gedichtenbundel aan iemand cadeau geven. Waarom ik dat vind, weet ik niet, maar ik vind het lezen van realistische verhalen leuker en geeft mij meer voldoening.