woensdag 27 september 2017

Recensie "Examendeal" door Sander Nijland






Auteur:
Margje Woodrow
Jaar van uitgave: 2013
Titel: Examendeal
Plaats van uitgave: Haarlem
Uitgeverij: Gottmer 



Samenvatting:
Examendeal vertelt het verhaal van Kiki, haar vriendje Mick en haar vriendengroep. De vader van Kiki werkt op school als docent Nederlands en is erg geliefd bij de studenten. Voermans, de docent wiskunde helemaal niet. Kiki zit in haar examenjaar en op het toilet pikt ze een verhaal op over het kopen van examens. Kiki is van plan te frauderen met het examen wiskunde en deelt dit met haar vrienden. Zo komt de vriendengroep in een web terecht van leugens, verleiding om verder te frauderen, dilemma's en gevaarlijke situaties.

Geloofwaardigheid
De personages zijn levensecht beschreven en de lezer kan zich goed in de personages verplaatsen. Het verhaal is zo geschreven dat het inlevingsvermogen sterk aanwezig is. Een centrale vraag in het verhaal is de vraag hoe de lezer zou handelen in de beschreven situaties. Een illustratie: We waren tenslotte al zolang samen. Ik stopte. 'Wil je'? vroeg ik terwijl ik een pluk haar bij hem wegduwde. 'Nou'? Ik keek even van hem weg. Mijn eigen vraag maakte me opeens heel verlegen. 'Ik wil wel, maar niet nu,' antwoordde hij zacht. 'Maar net zei je dat...' Ik zocht naar woorden, want ik wist even niet meer wat ik moest zeggen. 'Weet ik.' Hij aaide met zijn vinger over het topje van mijn neus. 'Maar nu hebben we allebei iets teveel op. Dat is zonde.' Er viel een stilte. 'Een andere keer,' ging hij verder. 'Het moet wel speciaal zijn.' 'Ja,' fluisterde ik. Ik voelde me plotseling zo stom. (Woodrow, 2013, p. 30). In deze illustratie kunnen lezers zich identificeren met de personages. Bij de doelgroep voor het boek is er sprake van lezers die al wel zo ver zijn, maar ook nog niet zo ver zijn om seksuele handelingen te verrichten of daarover na te denken. De schrijver speelt in op het gevoel van de lezer en zet de lezer zo aan tot nadenken. In het boek passeren heel veel thema's de revue die in het echte leven ook aanwezig zijn. Denk aan gescheiden ouders, strenge ouders, ouders die de kinderen meer verantwoordelijkheid en vrijheid geven, maar ook thema's als frauderen, alcoholgebruik, leugens, geheimen, verliefdheid en gevoelens komen aan bod.

Moraliteit
Kiki en ook andere personages staan in het verhaal constant voor morele dilemma's. Hoe ver kunnen ze daadwerkelijk gaan? Wat voelt goed en wat niet? Het gevoel dat heerst is de angst om betrapt te worden. De schrijver stelt ook de lezer op de proef door het verhaal zo te schrijven dat je zelf non-stop over de vraag nadenkt hoe jij zal handelen of reageren in de situaties van de personages. Tenslotte doet iedereen wel eens iets wat niet mag, maar waar trek je nou de grens? Het morele dilemma om vader het wel of niet te vertellen, worstelt Kiki mee. Dat zie je terug in het volgende voorbeeld: 'Luister eens, speelt er soms iets wat we op school niet weten?' vroeg hij voorzichtig. BAM! Zijn vraag kwam binnen alsof ik een stomp in mijn maag kreeg. 'Nee, waar heb je het over?' zei ik net iets te vlug en koortsachtig ontweek ik zijn blik. 'Het is maar een vraag. Ik zoek er al de hele dag antwoord op, maar ik krijg er geen vat op. Esther zit wel in mijn klas, weet je, en ik voel me verantwoordelijk voor haar.' Dat laatste dreunde door mijn hoofd. Ik kreeg plotseling enorm de behoefte om alles te vertellen. Wat waren we stom geweest met zijn vijven! Zo godvergeten stom! 'Pap, ik denk dat...' begon ik, maar ik werd onderbroken door de deurbel. 'Ik ga wel,' zei hij en hij liep de kamer uit. (Woodrow, 2013, p. 56). In het hoofd van Kiki spelen er meerdere dilemma's, denk aan het aanschaffen van examens, omgaan met behoeftes, maar ook in het contact met haar vrienden.

Stijl
Het verhaal is vlot en spannend geschreven. Wat de schrijver goed doet in het boek is het werken met schuine tekst. Deze stukjes tekst omschrijven gedachten van Kiki, maar niet wat ze daadwerkelijk zegt. Het volgende voorbeeld verduidelijkt dat: 'Ik dacht... ik... dat hadden we toch afgesproken?' Mick keek me niet begrijpend aan. 'Hm,' zei ik. Ja inderdaad! Maar we zouden op bed muziek luisteren! 'Zal ik anders na de training even komen?' vroeg Mick lief. Ja, doe maar en blijf dan alsjeblieft slapen. 'Nee, ik ga vroeg naar bed.' Mijn ogen begonnen te prikken. (Woodrow, 2013, p. 9). Door de manier van schrijven benut de schrijver de tegenstrijdigheid tussen wat je zegt en denkt optimaal. De schrijfstijl zorgt voor veel herkenning bij de lezer.

Conclusie:
Examendeal is een vlot en spannend geschreven verhaal dat makkelijk leest. De ontknoping vindt echt pas plaats op het eind en geeft ruimte voor discussie. De lezer kan hier zelf een oordeel over vellen zonder dat deze wordt opgelegd door de schrijver. De personages zijn geloofwaardig en het past bij de doelgroep Young Adults. Het gaat over situaties die de lezer zelf ook in het dagelijks leven mee kan maken, waardoor identificatie met personages en inleven in personages een mooi uitgangspunt bieden. Examendeal raad ik dan ook zeker aan bij de doelgroep!

Bibliografie: 
- Woodrow, M. (2013). Examendeal. Haarlem: Gottmer.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten