woensdag 13 september 2017

Recensie 'Air Time'

Recensie ‘’Air Time’’   door Lidy Toelen

Auteur:                              Marc van Velzen
Jaar van uitgave:                2013
Titel:                                 Air Time
Plaats van uitgave:             Groningen/Houten
Uitgeverij:                         Noordhoff Uitgevers BV




Samenvatting
Sebastiaan is vanuit Holten naar Amsterdam verhuisd. Hij is 12 jaar en zit op de middelbare school waar Jort, zijn klasgenoot, de scepter zwaait. Jort is de populairste jongen van de klas en zorgt dat anderen niet met Sebastiaan omgaan, zelfs als Jort thuis is, dan zorgt Wally ervoor dat Sebastiaan continu alleen is. Om de concurrentie met Jort aan te gaan, besluit Sebastiaan een weddenschap aan te gaan met Jort: wie heeft als eerste een tattoo? Als die weddenschap niet lukt omdat ze beiden te jong zijn, bedenken ze samen een andere weddenschap. Een radicale stunt met hun BMX met alle gevolgen van dien…

Kan het echt?
Ik vond het boek gemakkelijk te lezen en het had ook een herkenbaar verhaal. Zelf ben ik nooit verhuisd of naar een andere school gegaan waar ik niemand kende, maar toch vind ik het verhaal heel herkenbaar geschreven omdat ik zelf in het onderwijs werk en het hoor van verschillende leerlingen. ‘’En hij was ook woedend op die eikel van een Jort, die als een sadistische koning regeerde over de klas. En op de andere jongens in de klas, die laffe honden.’’ (Air Time, p. 9) Dit gedeelte vind ik een mooi gedeelte, omdat hier duidelijk wordt aangegeven wat Sebastiaan denkt en wat er in hem om gaat. Er staat: hij was ook woedend op die eikel van een Jort, ook woedend komt omdat hij eigenlijk boos is op zijn vader, die voor zijn werk naar Amsterdam wilde verhuizen. Het boek zou op waarheid gebaseerd zou kunnen zijn. Leerlingen uit mijn klas lezen graag boeken die herkenbaar zijn. Dit is zo’n boek waar een leerling zich prima in de situatie van Sebastiaan zou kunnen verplaatsen. Coillie (2007) stelt dat de zoektocht naar een eigen identiteit de belangstelling van jeugdige lezers voor boeken waarin de jonge hoofdfiguur op zoek is naar zichzelf verklaart.


Normen en waarden
Veel leerlingen die in de pubertijd zitten, zijn op zoek naar zichzelf, weten nog niet goed wie ze zijn en willen overal bij horen. Ze willen graag populair zijn en leuk gevonden worden. Dit was ook het geval bij Sebastiaan, maar helaas voor hem kwam hij bij Jort in de klas. Coillie, 2007 schrijft dat adolescenten onderhevig zijn aan sterke stemmingswisselingen en weten niet goed wat ze aan zichzelf hebben. Uit een veelheid van invloeden moeten ze een eigen persoonlijkheid vormen. Vaak richten ze zich op modellen als idolen, leeftijdsgenoten of leerkrachten. De invloed van leeftijdsgenoten is bijzonder sterk. Sebastiaan was in Holten erg tevreden met zijn leventje en had veel vrienden. Toen hij verhuisde naar Amsterdam, van klein ‘boeren’ dorp naar de grote stad, had hij niemand. Hij kwam in de klas bij Jort en hij was de baas van de klas. Niemand mocht van Jort naast Sebastiaan gaan zitten, deed iemand dat wel, dan zou hij of zij daarvoor boeten. Zelfs als Jort niet op school was, werd er gezorgd dat de regels van Jort werden nageleefd. Wally was de vriend van Jort die daarvoor zorgde. Zo kwam Camiel eens naast Sebastiaan zitten en vervolgens lag hij languit in de gang van de school, onderuit gehaald door Wally. Ik denk dat deze pesterijen veel voorkomen op scholen, helaas. ‘’Jort!’ Sebastiaan schudde Jort voorzichtig heen en weer. ‘Jort!’ Wat voelde hij raar aan, helemaal slap, alsof er geen leven in hem zat. Een afschuwelijk gevoel sloeg als een bliksemstraal in zijn onderbuik. Zijn benen begonnen te trillen en zijn mond werd droog.’’ (Air Time, p. 101) Dit was net na het ongeluk, Sebastiaan is als eerste bij Jort en wil natuurlijk graag weten hoe het met hem gaat. Als Jort niet op Sebastiaan reageert, raakt Sebastiaan in paniek. Logisch dat Sebastiaan in paniek raakt, hij is een puber die net iets vervelends heeft meegemaakt en niet weet hoe het met Jort is. Het knappe aan Sebastiaan is, vind ik, dat hij zo met Jort meeleeft, terwijl Jort hem het leven hartstikke zuur heeft gemaakt op school. Sebastiaan blijft het goede in Jort zien, terwijl hij alle recht zou hebben om hem links te laten liggen. Ieder kind wordt opgevoed met de goede bedoelingen van ouders; lief zijn voor andere kinderen, goed luisteren en je netjes gedragen. Als ik dat vergelijk met dit boek, dan komt die gedachte wel heel erg terug. De ouders van Sebastiaan zijn erg bezorgd en willen dat hij het goed doet op school. Jort woont thuis met 2 au pairs, omdat zijn ouders te druk zijn met werk. Er is dus eigenlijk niemand die echt op hem let. Hij weet wel hoe het zou moeten qua normen en waarden, maar hij laat dat in het begin van het verhaal niet blijken. Pas bij de laatste paar bladzijdes is er een andere Jort te zien. Een Jort die wel een hart lijkt te hebben. Het morele gedeelte komt in dit boek erg naar voren. Eerst veelal vanuit Sebastiaan en later vanuit klasgenoten en uiteindelijk ook van Jort.

Welke emoties zijn er?
In dit boek wordt ook veel emotie beschreven, vooral vanuit de hoofdpersoon Sebastiaan. Doordat die gevoelens duidelijk beschreven zijn, kon ik me goed in het verhaal inleven.
‘’Dat hij er niet bij hoorde wist hij best, maar met zo’n feestje voelde het dubbel erg.’’ (Air Time, p. 12) In dit gedeelte geeft Jort een feestje waar de hele klas voor uitgenodigd is, behalve Sebastiaan. Sebastiaan moet zich op dit moment erg alleen hebben gevoeld.
‘’Sebastiaan smolt als een aardbeienijsje bij vijfendertig graden in de zon.’’ (Air Time, p. 45) Dit is een van de eerste keren dat Sebastiaan een glimlach krijgt van de knappe Judith. Judith is de vriendin van Jort, maar blijkt later niet de vriendin te zijn die Sebastiaan denkt dat ze van Jort is. In dit gedeelte van het boek krijgt Sebastiaan door dat hij misschien niet zo alleen is als hij denkt en dat hij wellicht wel vrienden kan krijgen in de grote stad.



Velzen, M. van. (2013). Air Time. Groningen/Houten: Noordhoff Uitgevers

5 opmerkingen:

  1. Goede recensie met variatie aan argumenten. Gebruik andere - minder schoolse- tussenkoppen. Prima dat je literatuurverwijzingen gebruikt. Ik wil graag een citaat bij elke argument.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Reactie op recensie Air time

    Een reactie op de passage waarin Lidy beschrijft dat ze het zo knap vindt dat Sebastiaan zo meeleeft met Jort na het ongeluk. Zelf had ik precies dezelfde gedachte als Lidy bij deze passage. Bij mij heerste er zelfs enigszins onbegrip richting Sebastiaan. Tijdens het lezen leefde ik erg mee met Sebastiaan toen Jort hem het leven zuur maakte. Ik was daarom verbaasd dat Sebastiaan zo met Jort meeleefde na het ongeluk. Enerzijds vind ik het erg knap en beleefd van Sebastiaan dat hij zo met Jort meeleeft gezien wat Jort hem heeft aangedaan in het verleden. “Met zijn armen om zijn gebogen benen heen ging hij tegen de radiator onder het raam zitten. Ineens moest hij vreselijk huilen. Het kraantje van zijn tranenreservoir ging wijd open, grote dikke druppels liepen over zijn gezicht, snot liep uit zijn neus” (Air time, p. 103).
    Anderzijds had ik me ook voor kunnen stellen dat hij Jort links had laten liggen na het ongeluk met de gedachte: ‘dat is je verdiende loon’.

    Net als Lidy, was ik tijdens het lezen ook goed in staat om me in te leven in het verhaal. De personages komen levensecht over en je ziet het verhaal in je gedachten gebeuren. “Jorts gezicht werd eerst bleek en kleurde toen van roze naar rood naar paars. Alsof hij elk moment kon exploderen” (Air time, p. 43).

    Geschiktheid doelgroep
    Volgens www.lezenvoordelijst.nl is het boek geschikt voor lezers tussen de 12 en 15 jaar. Het boek is inderdaad geschikt voor lezers van deze leeftijd omdat kinderen in deze leeftijdsfase veel te maken krijgen met vriendschappen. Net als in de realiteit spelen vrienden en vriendinnen in boeken een belangrijke rol bij het zoeken naar een eigen identiteit (Van Coillie, 2007). Ook in Air time spelen vriendschappen een grote rol. Sebastiaan had veel vrienden in het dorp waar hij eerst woonde maar nu hij in Amsterdam woont, heeft hij geen vrienden meer. Later blijkt dat Judith misschien toch een beter vriendin blijkt te zijn dan hij in eerste instantie had gedacht.
    Ik vind het boek ook nog prima geschikt voor lezers tot 18 jaar. Het zou bijvoorbeeld zeer geschikt zijn voor leerlingen van het VMBO omdat het makkelijk leest, niet te dik is en er zit voldoende spanning en actie in het verhaal.

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Deze reactie is verwijderd door de auteur.

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Deze reactie is verwijderd door de auteur.

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Graag wil ik reageren op de recensie van Lidy Toelen over het boek Airtime.
    Lidy haalt aan dat het boek makkelijk leesbaar is en daar sluit ik mij bij aan. Ook de thema’s sluiten bij de doelgroep (11+) aan. Thema’s die aan bod komen zijn gepest worden en hoe hiermee om te gaan en hoe je als nieuwkomer je plek moet veroveren. Ook de dikte, slechts 117 pagina`s, zal veel jonge lezers aanspreken, leerlingen kiezen sneller voor een dun en behapbaar boek.

    Lidy benoemt dat de personages en het verhaal herkenbaar is voor leerlingen, daar ben ik het niet helemaal mee eens. Ik vind dat de schrijver de personages wat vlak heeft uitgewerkt. Om kinderen te laten meeleven met de hoofdpersonen moet een auteur de hoofdpersonen indirect typeren. Zo’n typering doet een groot beroep op de lezer die zelf uit de tekst moet afleiden hoe een personage zich voelt (Coillie, van. 2007. P. 21). Ik mis deze typering van het personage. Daarnaast maakt de schrijver gebruik van ‘populaire taal’, dat wil zeggen populair in 2009. Tegenwoordig weten leerlingen niet meer wat MSN-en is en zullen zij ook deze MSN-taal niet herkennen.

    ‘Hi wazzup? Hep nou n stunt!’
    Tekstte Sebastiaan naar Siem. Hij zat op zijn kamer. Ze konden ieder moment gaan eten.’Vrtl! Kan nt w8ten’ (Velzen, van. 2009. P. 62)

    Air time oogt als een echt jongensboek, en na het gelezen te hebben veranderd mijn eerste indruk niet. Tussen Jort en Sebastiaan heerst er een echte haantjescultuur. De sport, BMX, zal ook meer bij jongens in de smaak vallen dan bij meiden. Wellicht viel het daarom bij mij niet in de smaak.

    Velzen, M. van. (2009). Air Time. Groningen/Houten: Noordhoff Uitgevers.
    Coillie, J. van. (2007). Leesbeesten en boekenfeesten. Hoe werken (met) kinder- en jeugdboeken?, Davidsfonds Uitgeverij NV.

    BeantwoordenVerwijderen