Recensie 'Vuurbom'

Recensie ‘Vuurbom’                                                 door Lindy Verhoeven

Gegevens boek

Auteur:                         Harm de Jonge

Jaar van uitgave:        2012
Titel:                             Vuurbom
Plaats van uitgave:     Groningen
Uitgeverij:                    Noordhoff Uitgevers BV.

Samenvatting

Jimmie wordt wakker in het ziekenhuis. Het is donker, zijn hoofd is als een mummie ingepakt. Politieman Ratelbuis verhoort Jimmie in het ziekenhuis over wat er in het zomerhuisje is gebeurd. Er is namelijk een vuurbom afgegaan en Bram, de vriend van Jimmie, is hierdoor om het leven gekomen. De vriendschap van Bram en Jimmie begon prachtig maar eindigde verschrikkelijk. Jimmie beweert dat hij de vuurbom gegooid heeft en Bram dus heeft vermoord. Helaas kan Jimmie niet alles meer herinneren over de gebeurtenis. Jimmie vertelt zijn verpleegster Agnes over de vriendschap met Bram. Langzaam komen de herinneringen terug en blijkt de waarheid heel anders te zijn.

Ethisch

‘Vuurbom’ is een spannend boek, omdat de waarheid pas in het laatste hoofdstuk duidelijk wordt. Gedurende het verhaal krijg je als lezer steeds een aantal aanwijzingen richting de waarheid doordat Jimmie zich steeds kleine stukjes herinnert. Deze herinneringen doen zich voor als ‘hersenratels’. “HERSENRATEL … witte benen.melkflessen!groen flesje.gooi dan! hoe ver komt fles? pas op olivier. vuur is rood. alles rood. wolken rood. water ook. ga nu dood. lieve orli! mam! net als papa. tommie ruigrok. kachel. potkachel. doodskachel. doodskist. bram weer. bram dood. alles dood. barcelona. freddie ook. aids. durf niet meer. benen slap. botten smelten. plasje mens. water. bloed. help! help me toch! klompschoenen…” (Vuurbom, p. 17 – 18).

De eerste paar hersenratels die voorkwamen (zoals hierboven beschreven) vond ik lastig te begrijpen, maar naarmate ik verder in het verhaal zat begreep ik ze beter doordat ik het beter in de context kon plaatsen.
Het boek is een geloofwaardig boek omdat de personages duidelijk en herkenbaar beschreven worden. Voordat het verhaal begint worden alle belangrijke personen beschreven in ‘Overzicht van de personen in dit boek’. “Bram Bodaar is een slimme jongen, die verzamelt en experimenteert. Hij durft veel, maar is wraakzuchtig en meedogenloos voor anderen.” (Vuurbom, p. 8). In eerste instantie vond ik dit overdreven, maar toen ik aan het verhaal begon begreep ik deze keuze van de schrijver helemaal. Het verhaal begint namelijk meteen in het ziekenhuis met een gedachte van Jimmie, daarom is het fijn dat je van te voren al kunt lezen welke personages er in het verhaal voorkomen.
Het boek vind ik makkelijk leesbaar, het is zeker een boek voor leerlingen die moeite hebben met lezen. Het boek is opgedeeld in vierentwintig hoofdstukken. In elk hoofdstuk komt een nieuwe gebeurtenis/herinnering van Jimmie aan bod, op deze manier valt de puzzel van de waarheid langzaam in elkaar. Ik ben van mening dat deze indeling een zwakke lezer goed kan helpen omdat je zo vlot door een hoofdstuk heen bent, dat geeft zwakke lezers een positief gevoel. De schrijver heeft het verhaal in de ik-vorm geschreven waardoor je leest wat Jimmie meemaakt en denkt, hierdoor kan je je makkelijk inleven in de situatie van Jimmie. Daarnaast gebruikt de schrijver geen moeilijke woorden en zijn de zinnen makkelijk opgebouwd en niet te lang. “Ik pak mijn muziekspeler en probeer met één hand iets te selecteren. Het is gokken. Als je echt blind bent, heb je natuurlijk wel iets speciaals met geluid of braillestipjes.” (Vuurbom, p. 55).

Maatschappelijk thema

Het thema van dit boek gaat over vriendschap en het opkomen voor jezelf en anderen. De vriendschap van Jimmie en Bram begint mooi en alles lijkt goed te gaan. Tot Bram meer wil experimenteren met ‘de Wet van het Gevolg’. Eerst had niemand last van de experimenten van Bram, maar Bram wil dit steeds meer op mensen gaan testen. Hij wil graag weten hoe mensen op dingen reageren. Bram vindt deze dingen ‘kleinigheidjes’, maar het komt gewoon op pesterijen neer. De klasgenoten en de lerares Frans krijgen steeds meer last van de pesterijen van Bram. Jimmie weet dat Bram er steeds achter zit, maar durft niks te zeggen en blijft het hulpje wanneer Bram hier om vraagt. Uiteindelijk krijgt ook Jimmie last van de pesterijen van Bram en loopt het uit de hand. Wat de schrijver met dit thema duidelijk wil maken is naar mijn mening dat leerlingen eerder voor zichzelf en anderen op mogen durven komen. In dit verhaal is het gevolg erg groot, maar het maakt wel duidelijk dat Jimmie dit had kunnen voorkomen als hij eerder iets had gezegd. “ ‘Wat die jongen wel normaal, Jimmie?’ Ze maakt zich er kwaad om dat niemand Bram heeft tegengehouden. ‘Jij ook niet, Jimmie. Had jij niet moeten zeggen dat het niet kon?’ Ik weet er geen antwoord op. Bewonderde ik Bram toen nog wel? Was hij nog de vriend die je niet kon verraden? Of was ik gewoon bang dat hij iets vreselijks zou doen als hij merkte dat ik het niet met hem eens was? Zoals Olivier bang voor hem was. En waarom was ik bang voor Bram en Bram niet voor mij?’ “ (Vuurbom, p. 97).

Conclusie

Leerlingen in de leeftijd van 12 tot 15 jaar zijn zoekend naar hun identiteit en vriendschappen spelen hierbij een belangrijke rol. Ik vind het goed dat dit boek in gaat op ‘verkeerde vriendschappen’ en leerlingen kunnen lezen dat het belangrijk is om dingen te doen waar je zelf achter staat. En dat het daarnaast ook belangrijk is om voor jezelf en anderen op te komen. Dit boek vind ik daarom geschikt voor deze leeftijdscategorie.

 

Bronnen

de Jonge, H. (2012). Vuurbom. Groningen: Noordhoff Uitgevers BV.